Τα 11 σημεία των capital controls στην Ελλάδα (Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου – 18 Ιουλίου 2015)

Date: July 22, 2015

shutterstock_291698042

Άρθρο του Ρεπάκη Τάσσου

 

Σύμφωνα με την από 18 Ιουλίου 2015 ΠΝΠ περί κεφαλαιακών ελέγχων:

1. Δεν επιτρέπονται οι κάθε μορφής αναλήψεις μετρητών από κατάστημα ή από ΑΤΜ που υπερβαίνουν το ποσό των εξήντα (60) ευρώ ανά καταθέτη, ανά πιστωτικό ίδρυμα, ανά ημέρα, από τα ιδρύματα στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Μετρητά που δεν αναλήφθηκαν κάποια ημέρα ή ημέρες μπορούν να αναληφθούν σωρευτικά έως του ποσού των τετρακοσίων είκοσι ευρώ (420) ανά εβδομάδα.

2. Η απαγόρευση ανάληψης μετρητών εφαρμόζεται και σε κάθε άλλη πληρωμή μετρητών από τα ιδρύματα συμπεριλαμβανομένων των εισπράξεων επιταγών και των πληρωμών βάσει εγγυητικών επιστολών, οι οποίες κατατίθενται σε τραπεζικό λογαριασμό Επίσης, απαγορεύονται οι αναλήψεις μετρητών με χρήση πιστωτικών και προπληρωμένων καρτών στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

3. Απαγορεύεται επίσης η μεταφορά κεφαλαίων ή μετρητών στο εξωτερικό με κάθε τρόπο, περιλαμβανομένης της εντολής μεταφοράς κεφαλαίων σε λογαριασμούς που τηρούνται σε πιστωτικά ιδρύματα που εδρεύουν και λειτουργούν στο εξωτερικό, καθώς και της μεταφοράς κεφαλαίων με τη χρήση πιστωτικών, προπληρωμένων και χρεωστικών καρτών για διασυνοριακές πληρωμές.  Κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται η χρήση πιστωτικών και χρεωστικών καρτών στο εξωτερικό για αγορές αγαθών ή υπηρεσιών χωρίς μετρητά έως το ανώτατο όριο που ορίζεται ανά πιστωτικό ίδρυμα με απόφαση της Επιτροπής Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών.

4. Απαγορεύεται να ανοίγονται νέοι λογαριασμοί όψεως ή καταθετικοί, να προστίθενται συνδικαιούχοι στους ήδη υφιστάμενους και να ενεργοποιούνται αδρανείς λογαριασμοί. Εξαιρείται το άνοιγμα λογαριασμών αποκλειστικά για τις ακόλουθες συναλλαγές:

  • η πληρωμή μισθοδοσίας προσωπικού,
  • η πληρωμή υποχρεώσεων του καταθέτη προς το ίδιο πιστωτικό ίδρυμα, που προκύπτουν από συμβάσεις που είχαν καταρτισθεί προ της 28ης Ιουνίου 2015,
  • η καταβολή νέων συντάξεων και νέων προνοιακών επιδομάτων,
  • η εκκαθάριση συναλλαγών καρτών από νέες συμβάσεις αποδοχής (acquiring)
  • η εξυπηρέτηση νεοϊδρυθέντων, μετά την 1η Μαΐου 2015, νομικών προσώπων,
  • η εξυπηρέτηση νεοφυών εταιρειών (start-ups) που συμμετέχουν σε προγράμματα στήριξης της νέας επιχειρηματικότητας,
  • η κατάθεση μετρητών ως εξασφάλιση (cash collateral) εγγυητικής επιστολής, ενέγγυας πίστωσης ή δανείου στο ίδιο πιστωτικό ίδρυμα,
  • το άνοιγμα λογαριασμού υπέρ τρίτου με σκοπό είτε τη συμμόρφωση προς επιταγή για εκτέλεση χρηματικής απαίτησης, βάσει διαταγής πληρωμής, δικαστικής απόφασης ή άλλου εκτελεστού τίτλου είτε την εξόφληση απαίτησης, για την οποία έχει επιβληθεί κατάσχεση εις χείρας τρίτου, υπέρ του δικαιούχου της απαίτησης, εκτός εάν αυτός έχει δηλώσει καταθετικό λογαριασμό με οποιαδήποτε διαδικαστική πράξη,
  • η πίστωση ποσών από την αλλοδαπή σε ευρώ ή ξένο νόμισμα, ύψους τουλάχιστον δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ ή του ισόποσου σε ξένο νόμισμα,
  • η αποδοχή προθεσμιακής κατάθεσης μόνον στην περίπτωση που οι δικαιούχοι της ταυτίζονται με τους δικαιούχους του τροφοδότη λογαριασμού της, καταθετικού ή όψεως,
  • κάθε άλλη περίπτωση, κατόπιν έγκρισης από την Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών.

 

5. Απαγορεύεται η πρόωρη, μερική ή ολική, εξόφληση δανείου σε πιστωτικό ίδρυμα, με εξαίρεση την αποπληρωμή με μετρητά ή έμβασμα από το εξωτερικό, όπως και η πρόωρη, μερική ή ολική, λήξη των προθεσμιακών καταθέσεων.  Κατ’ εξαίρεση, επιτρέπεται η πρόωρη μερική λήξη προθεσμιακής κατάθεσης, αποκλειστικά και μόνο για την ισόποση εξόφληση:

  • οφειλών προς το Δημόσιο και τους ασφαλιστικούς φορείς,
  • τρέχουσας δόσης και ληξιπρόθεσμων οφειλών δανείου στο ίδιο πιστωτικό ίδρυμα,
  • πληρωμής μισθοδοσίας στο ίδιο πιστωτικό ίδρυμα,
  • πληρωμής νοσηλίων και διδάκτρων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό,
  • πληρωμής προμηθευτών που τηρούν λογαριασμό στο ίδιο πιστωτικό ίδρυμα, έναντι τιμολογίων ή ισοδύναμων παραστατικών, υπό την προϋπόθεση ότι δεν υφίστανται επαρκή διαθέσιμα σε λογαριασμό ταμιευτηρίου ή όψεως.

6. Σε περίπτωση κατασχέσεως χρηματικής απαίτησης εις χείρας πιστωτικού ιδρύματος, της Τράπεζας της Ελλάδος ή του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων ως τρίτου, δεν επιτρέπεται η καταβολή του ποσού της απαίτησης σε μετρητά. Το ποσό είτε καταβάλλεται με έκδοση επιταγής είτε πιστώνεται υποχρεωτικά σε τραπεζικό λογαριασμό του κατάσχοντος που τηρείται στο ίδιο ή άλλο πιστωτικό ίδρυμα.

7. Απαγορεύεται η κατάρτιση συμβάσεων αποδοχής συναλλαγών με κάρτες πληρωμών, εφόσον η εκκαθάρισή τους πραγματοποιείται με πίστωση λογαριασμού του εμπόρου, ο οποίος τηρείται εκτός Ελλάδος σε φορέα παροχής υπηρεσιών πληρωμών.

8. Απαγορεύεται η μεταφορά θεματοφυλακής στο εξωτερικό για τίτλους που αποκτήθηκαν μετά την έναρξη της ισχύος της τραπεζικής αργίας. Επίσης, απαγορεύεται η μεταφορά στο εξωτερικό θεματοφυλακής τίτλων που τελούν υπό διαπραγμάτευση σε οργανωμένες αγορές ή πολυμερείς μηχανισμούς που λειτουργούν εντός και εκτός Ελλάδος.

9. Δεν επιτρέπονται μεταφορές κεφαλαίων για την απόκτηση χρηματοπιστωτικών μέσων μέσω οργανωμένων αγορών και πολυμερών μηχανισμών διαπραγμάτευσης ή επαγγελματιών που διαθέτουν τέτοια χρηματοπιστωτικά μέσα

10. Εξαιρούνται των απαγορεύσεων και περιοριστικών μέτρων των προηγούμενων παραγράφων:

  • Συναλλαγές που έχουν εγκριθεί με απόφαση της Επιτροπής Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών,
  • Οι διασυνοριακές εντολές πληρωμών που αφορούν αποκλειστικά στην πίστωση ενός λογαριασμού που τηρείται σε ίδρυμα που λειτουργεί στην Ελλάδα,
  • Οι συναλλαγές κίνησης κεφαλαίων που αφορούν σε διαχείριση της ρευστότητας του πιστωτικού ιδρύματος που λειτουργεί στην Ελλάδα και σε υποχρεώσεις πληρωμών στο πλαίσιο διαχείρισης συμβάσεων που προϋπήρχαν της από 28 Ιουνίου 2015 θέσπισης κεφαλαιακών ελέγχων, όπως ενδεικτικά, εξυπηρέτηση πληρωμών σε σχέση με τίτλους και τιτλοποιήσεις που εξέδωσε το πιστωτικό ίδρυμα, εκκαθάριση συναλλαγών με κάρτες πληρωμών διεθνών σχημάτων καρτών, συναλλαγές ανταλλαγής περιθωρίου ασφάλισης στο πλαίσιο εξυπηρέτησης διεθνών συμβάσεων ISDA, CSA, GMRA, Escrow, EIB, λοιπών εξασφαλίσεων (collaterals) με πιστωτικά ιδρύματα της αλλοδαπής, κ.λπ., σύμφωνα με διαδικασία που θα ορισθεί από τη διοίκηση αυτού και θα κοινοποιηθεί στην Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών. Για την  απόδειξη της ως άνω φύσης των εξαιρούμενων συναλλαγών θα πρέπει να υφίσταται πλήρης τεκμηρίωση, η οποία κοινοποιείται στην ίδια Επιτροπή,
  • Όλα τα χρηματικά ποσά που μεταφέρονται από την αλλοδαπή με μεταφορά πίστωσης σε λογαριασμούς που τηρούνται σε πιστωτικό ίδρυμα που λειτουργεί στην Ελλάδα, εφόσον μεταφέρονται εκ νέου σε λογαριασμό που τηρείται σε πιστωτικό ίδρυμα που λειτουργεί στο εξωτερικό,
  • Η καταβολή από τα ιδρύματα πληρωμών μετρητών στους δικαιούχους από έμβασμα εξωτερικού, εάν έχει προηγηθεί εισαγωγή του αντίστοιχου ποσού σε φυσική μορφή από το εξωτερικό από την έναρξη ισχύος της παρούσας, με σχετική δήλωση της εν λόγω εισαγωγής στην Τράπεζα της Ελλάδος. Επίσης, επιτρέπεται η διακίνηση χρηματικών εμβασμάτων στο εσωτερικό με καταβολή μετρητών στους δικαιούχους, υπό την προϋπόθεση ότι ο πληρωτής έχει καταθέσει το σύνολο του ποσού σε φυσική μορφή,
  • Η πληρωμή νοσηλίων και ιατρικών εξόδων και διδάκτρων, με την προσκόμιση των απαραίτητων δικαιολογητικών στο πιστωτικό ίδρυμα μέσω του οποίου διενεργείται η συναλλαγή από τα οποία αποδεικνύεται η συνδρομή των σχετικών προϋποθέσεων. Η πληρωμή των εν λόγω δαπανών συντελείται, υποχρεωτικά, ηλεκτρονικά μέσω του πιστωτικού ιδρύματος, σε λογαριασμό, που τηρείται στο εξωτερικό για την πίστωση τους και όχι σε λογαριασμό του ίδιου του δικαιούχου. Στην περίπτωση των νοσηλίων στο εξωτερικό, επιτρέπεται καταβολή μέγιστου εφάπαξ ποσού δυο χιλιάδων (2.000) ευρώ σε μετρητά ή το ισόποσό του σε ξένο νόμισμα για ένα συνοδό,
  • Η μεταφορά μέγιστου ποσού πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ ή του ισόποσού του σε ξένο νόμισμα, ανά ημερολογιακό τρίμηνο, συνολικά, για έξοδα διαμονής και διαβίωσης φοιτητών που σπουδάζουν στο εξωτερικό ή συμμετέχουν σε προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών. Η πληρωμή συντελείται, υποχρεωτικά, ηλεκτρονικά μέσω πιστωτικού ιδρύματος, σε λογαριασμό, που τηρείται στο εξωτερικό, με δικαιούχο το φοιτητή. ]

11. Εξαίρεση: Η Τράπεζα Εμπορίου και Ανάπτυξης Εύξεινου Πόντου (‘Black Sea Trade and Development Bank’) δεν εμπίπτει στους ως άνω περιορισμούς και απαγορεύσεις.