Garden Leave: Προστασία θεμιτών συμφερόντων κατά τη λύση εργασιακών σχέσεων
Με το άρθρο 65 του ν. 4808/2021 εισήχθη για πρώτη φορά στην ελληνική έννομη τάξη ο θεσμός του Garden Leave, δηλαδή η δυνατότητα του εργοδότη, μετά τη καταγγελία σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου με προειδοποίηση, να απαλλάσσει τον εργαζόμενο, εν όλω ή εν μέρει, από την υποχρέωση παροχής εργασίας μέχρι την εκπνοή της προθεσμίας προειδοποίησης. Η δυνατότητα αυτή δεν προβλεπόταν υπό το προγενέστερο καθεστώς, καθώς από το άρθρο 656 του Αστικού Κώδικα απορρέει η πρόσθετη υποχρέωση του εργοδότη για πραγματική απασχόληση του εργαζομένου. Με τη ρύθμιση αυτή, καθιερώνεται επομένως ένας νόμιμος λόγος δυνητικής άρνησης αποδοχής της εργασίας από τον εργοδότη, κατ’ απόκλιση του γενικού κανόνα του άρθρου 656 του Αστικού Κώδικα.
Στην περίπτωση αυτήν, δεν θίγονται, κατά τα λοιπά, τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των μερών, συμπεριλαμβανομένης της υποχρέωσης καταβολής των αποδοχών του εργαζόμενου στο ακέραιο έως ότου λυθεί η σύμβαση εργασίας με την πάροδο του χρόνου προειδοποίησης και ο εργοδότης δεν καθίσταται υπερήμερος ως προς την αποδοχή της εργασίας. Παράλληλα δε, δυνατός είναι ο καταλογισμός του χρονικού διαστήματος απαλλαγής από την εργασία σε τυχόν υπόλοιπο ημερών αδείας. Επιπροσθέτως, αξιοσημείωτη είναι η δυνατότητα του εργαζομένου να αναλάβει εργασία κατά το χρονικό αυτό διάστημα σε έτερο εργοδότη, χωρίς να επηρεάζονται τα αποτελέσματα της καταγγελίας, το ύψος της αποζημίωσης απόλυσης ή οι οφειλόμενες αποδοχές. Το δικαίωμα αυτό, ωστόσο, υπόκειται σε εύλογους περιορισμούς, λαμβανομένων υπ’ όψιν των δικαιολογημένων συμφερόντων του εργοδότη με τον οποίο διατηρείται ενεργός η εργασιακή σχέση, ιδίως όσον αφορά τις υποχρεώσεις εχεμύθειας και παράλειψης ανταγωνιστικών πράξεων.
Η απαλλαγή από την υποχρέωση παροχής εργασίας κατά την περίοδο της προμήνυσης αποτελεί δυνατότητα ικανή να εξυπηρετήσει αμφίπλευρα θεμιτά συμφέροντα. Από την πλευρά μεν του εργοδότη, αποκτά ιδιαίτερη σημασία όταν το κόστος της Garden Leave, υπολείπεται της οφειλόμενης αποζημίωσης σε περίπτωση άμεσης καταγγελίας χωρίς προειδοποίηση. Όσο αυξάνεται η προϋπηρεσία, διευρύνεται και το σχετικό οικονομικό πλεονέκτημα. Η δυνατότητα αυτή συνιστάται επιπλέον σε περιπτώσεις εργαζομένων με πρόσβαση σε εμπιστευτικές ή στρατηγικής σημασίας πληροφορίες, προκειμένου να αποτραπεί ο κίνδυνος διαρροής τους σε ανταγωνιστικές επιχειρήσεις, καθώς και σε περιπτώσεις κατά τις οποίες η φυσική παρουσία του εργαζομένου ενδέχεται να προκαλέσει εντάσεις ή δυσλειτουργίες στην επιχείρηση. Από την πλευρά δε του εργαζομένου, μπορεί να λειτουργήσει ευνοϊκά είτε ως χρόνος εξεύρεσης νέας εργασίας με διατήρηση της οικονομικής ασφάλειας, είτε για την άμεση έναρξη νέας απασχόλησης. Η πρακτική του Garden Leave, συνεπώς, συνιστά ένα εργαλείο ευελιξίας, το οποίο, όταν αξιοποιείται ορθά, δύναται να εξισορροπήσει αποτελεσματικά τα εκατέρωθεν συμφέροντα κατά τρόπο επωφελή και για τα δύο συμβαλλόμενα μέρη.
The institution of Garden Leave, introduced into Greek law by Article 65 of Law 4808/2021, permits an employer, following a dismissal with notice, to exempt the employee from the obligation to provide work during the notice period, while maintaining full remuneration. From the employer’s perspective, it offers both cost-efficiency and protection of business interests, such as confidentiality and workplace stability. For the employee, it provides a period of paid transition, facilitating either job search or immediate onboarding with a new employer. When properly applied, Garden Leave enables a legally secure and balanced termination framework, safeguarding the legitimate interests of both parties.