Tεκμήριο τοκοχρεωλυτικής απόσβεσης δανείου: Τι ισχύει για φυσικό πρόσωπο που έχει εξοφλήσει
Σύμφωνα με την πρόσφατη απόφαση της ΔΕΔ το τεκμήριο της εξόφλησης δόσεων δανείου βαρύνει το πρόσωπο, που αποδεδειγμένα προβαίνει στην εξόφληση των ποσών των δόσεων.
Η υπόθεση
Φορολογούμενος απέκτησε προσωπικό καταναλωτικό δάνειο το 2010 από πιστωτικό ίδρυμα. Το 2022, το δάνειο εξοφλήθηκε και η ΑΑΔΕ είχε αναρτήσει στον πίνακα δανείων το ποσό της τοκοχρεωλυτικής απόσβεσης του δανείου καθώς η τράπεζα απέστειλε τη σχετική ενημέρωση στην ΑΑΔΕ και αυτό συμπληρώθηκε στη σχετική δήλωση φορολογίας εισοδήματος (κωδικός 727-728). Ο φορολογούμενος ωστόσο δεν συμπεριέλαβε το ποσό στην προσωπική του δήλωση ως τεκμήριο, με αποτέλεσμα αυτή να μην εκκαθαριστεί και να ζητηθεί ο έλεγχος των δικαιολογητικών.
Εν συνεχεία η αρμόδια ΔΟΥ εκκαθάρισε τη φορολογική δήλωση συμπεριλαμβάνοντας το ποσό της τοκοχρεωλυτικής απόσβεσης του δανείου στον σχετικό κωδικό και επέβαλε φόρο βάσει των τεκμηρίων.
Ο φορολογούμενος ζήτησε την ακύρωση της Πράξης Διοικητικού Προσδιορισμού Φόρου καθώς ο ίδιος δεν είχε καταβάλει το ποσό της τοκοχρεωλυτικής απόσβεσης του δανείου. Ο φορολογούμενος κατέθεσε μάλιστα τα αποδεικτικά ότι ο εγγυητής του δανείου είχε προχωρήσει στη σχετική εξόφληση του.
Η απόφαση της ΔΕΔ
Η ΔΕΔ ελέγχοντας τα στοιχεία που προσκομίστηκαν διευκρίνισε μεταξύ άλλων ότι “βάσει της ΠΟΛ.1076/2015, με θέμα “Οδηγίες για την ορθή εφαρμογή του εναλλακτικού τρόπου υπολογισμού της ελάχιστης φορολογίας εισοδήματος (άρθρα 30-34 Ν.4172/2013), ‘Η απόσβεση δανείων και πιστώσεων οποιασδήποτε μορφής θεωρείται δαπάνη απόκτησης που βαρύνει τον λήπτη του δανείου. Σε κάθε περίπτωση εξετάζεται το γεγονός του ποιος πραγματικά καταβάλλει τα σχετικά ποσά’”.
Στο με αριθ. πρωτ. ΔΕΑΦ Α 1107303 ΕΞ 2021/2-12-2021 έγγραφο της Γενικής Διεύθυνσης Φορολογικής Διοίκησης με θέμα “Εφαρμογή των διατάξεων της περίπτωσης στ’ του άρθρου 32 του ν.4172/2013( Α’167)” αναφέρεται:
Για δάνειο, που έχει ληφθεί από φυσικό πρόσωπο και (αποδεδειγμένα) εξοφλείται από τον εγγυητή: Το τεκμήριο βαρύνει τον εγγυητή, ο οποίος είναι αυτός που πραγματικά καταβάλλει τα ποσά των δόσεων. Είναι αδιάφορο αν ο εγγυητής είναι ο γονέας, το τέκνο, συγγενικό πρόσωπο ή κάποιος τρίτος. Ωστόσο οι ΔΟΥ εξετάζουν αν όντως έχουν περιληφθεί τα ποσά αυτά στη δήλωση του εγγυητή, όπως αναφέρθηκε και για τις παραπάνω περιπτώσεις.
Επισημαίνεται ότι τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα αποστέλλουν στην ΑΑΔΕ ηλεκτρονικά αρχεία στο ΑΦΜ του οφειλέτη του δανείου και η προσυμπλήρωση των κωδικών των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος πραγματοποιείται βάσει των αρχείων αυτών.
Επειδή όμως τα ως άνω ποσά δεν επιτρέπεται σε καμία περίπτωση να μεταβάλλονται κατά την ηλεκτρονική υποβολή της Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος και όταν συντρέχει περίπτωση μεταβολής τους, η τροποποίηση μπορεί να γίνει μόνο στην αρμόδια ΔΟΥ.
Στην περίπτωση, που εξετάστηκε, η ΔΕΔ αποφάνθηκε ότι η εξόφληση του δανείου πραγματοποιήθηκε από τον εγγυητή του δανείου (τρίτο πρόσωπο ) και όχι από τον ίδιο. Η ΔΕΔ έκανε δεκτή την προσφυγή και, ως εκ τούτου, προχώρησε η νέα εκκαθάριση του φόρου.
Τέλος, θα πρέπει το πρόσωπο που καταβάλει για λογαριασμό τρίτου το δάνειό του, να το συμπεριλάβει στην προσωπική του δήλωση ως τεκμήριο το οποίο προφανώς και θα πρέπει να δικαιολογείται από τα εισοδήματά του. Ενδεχομένως επίσης να τεθούν θέματα δωρεών, γονικών παροχών κλπ των ποσών που καλύπτουν τα προσωπικά δάνεια από τρίτους και την αντίστοιχη επιβάρυνση με τον φόρο δωρεών κλπ.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο capital.gr
According to the recent decision of the Dispute Resolution Department (ΔΕΔ in Greek), the presumption of repayment of loan installments rests with the person who is proven to pay the installment amounts.
The case
The taxpayer obtained a personal consumer loan in 2010 from a credit institution. In 2022, the loan was repaid and AADE had posted in the loan table the amount of interest-based amortization of the loan as the bank sent the relevant information to AADE and this was completed in the relevant income tax return (code 727-728). However, the taxpayer did not include the amount in his personal statement as evidence, as a result of which it was not cleared and the verification of supporting documents was requested.
Subsequently, the competent tax authority cleared the tax return by including the amount of the interest amortization of the loan in the relevant code and imposed tax on the basis of the presumptions.
The taxpayer sought cancellation of the Administrative Tax Determination Act as he had not paid the interest amortization amount of the loan. The taxpayer even submitted evidence that the guarantor of the loan had made the repayment.
The Dispute Resolution Department decision
The Dispute Resolution Department verifying the information provided clarified, among other things, that “based on POL.1076/2015, on “Instructions for the correct application of the alternative method of calculating the minimum income tax (Articles 30-34 of Law 4172/2013), “The amortization of loans and credits of any form is considered an acquisition cost borne by the recipient of the loan. In each case, the fact of who actually pays the relevant amounts shall be examined'”.
In no. prot. DEAF A 1107303 EX 2021/2-12-2021 document of the General Directorate of Tax Administration on “Implementation of the provisions of case f of article 32 of Law 4172/2013 (A’167)” states:
For a loan taken out by a natural person and (demonstrably) repaid by the guarantor: The presumption is borne by the guarantor, who is the one who actually pays the instalments. It is irrelevant whether the guarantor is the parent, the child, a relative or a third party. However, the tax authorities will examine whether these amounts have actually been included in the guarantor’s declaration, as mentioned for the cases mentioned above.
It should be noted that financial institutions send electronic records to AADE on the VAT number of the loan debtor and the pre-filling of the codes of the income tax returns is carried out on the basis of these records.
However, since the above amounts may not be changed under any circumstances during the electronic submission of the Income Tax Return and when there is a case of change, the modification can only be made at the competent Tax Office.
In the case examined, the BTI ruled that the loan was repaid by the guarantor of the loan (a third party) and not by the guarantor. The Dispute Resolution Department allowed the appeal and, therefore, proceeded with the new tax clearance.
Finally, the person who pays the loan on behalf of a third party should include it in his/her personal declaration as a presumption which obviously has to be justified by his/her income. There may also be issues of donations, parental gifts etc. of the amounts covered by personal loans from third parties and the corresponding charge to gift tax etc.