Recently we had extensively referred to a relevant podcast on the issue of sexual harassment in the workplace, to which we return on the occasion of the publication of the new Law 4808/2021 (Government Gazette 101 / A ‘/ 19.06.2021), which has led to a series of changes in Labour Law.
Among the new provisions of the law are measures and regulations for harassment and violence at work, as well as for the prevention of unequal treatment and prohibited discrimination (Part II). Also, this law ratifies Convention 190 of the International Labor Organization “on the elimination of violence and harassment in the world of work” (Part I), to which we had also referred in the podcast.
In this post, we shred light to most significant amendments of the new law for violence and harassment in the workplace.
Below you may find the full article in Greek
Το νέο θεσμικό πλαίσιο του ν. 4808/2021 για την παρενόχληση και τη βία στην εργασία
Της Σοφίας Κοκκιναρά
Πρόσφατα είχαμε εκτενώς αναφερθεί σε σχετικό podcast στο θέμα της σεξουαλικής παρενόχλησης στο χώρο εργασίας, στο οποίο επανερχόμαστε με αφορμή τη δημοσίευση του νέου Ν. 4808/2021 (ΦΕΚ 101/Α’/19.06.2021), με τον οποίο επήλθε σειρά αλλαγών στην Εργατική Νομοθεσία.
Μεταξύ των νέων διατάξεων του νόμου προβλέπονται μέτρα και ρυθμίσεις για την παρενόχληση και τη βία στην εργασία, καθώς και για την αποτροπή της άνισης μεταχείρισης και των απαγορευμένων διακρίσεων (Μέρος ΙΙ). Επίσης, με το νόμο αυτόν κυρώθηκε η Σύμβαση 190 του Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας «για την εξάλειψη της βίας και της παρενόχλησης στον κόσμο της εργασίας» (Μέρος Ι), στην οποία είχαμε αναφερθεί και στο podcast.
Οι βασικοί άξονες του νέου θεσμικού πλαισίου για τη βία και παρενόχληση στον χώρο εργασίας, είναι οι εξής:
- Διευρύνεται το πεδίο των προστατευόμενων προσώπων, ώστε να καλύπτει τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα ανεξαρτήτως του συμβατικού τους καθεστώτος, καθώς και εργαζομένους των οποίων η σχέση εργασίας έχει λήξει και άτομα που αιτούνται εργασία
- Διευρύνεται το πεδίο των απαγορευμένων συμπεριφορών με την βία στους χώρους εργασίας, στις μετακινήσεις από και προς την εργασία, στα ταξίδια, στις σχετικές με την εργασία κοινωνικές εκδηλώσεις και στις επικοινωνίες που σχετίζονται με την εργασία και εισάγεται αυτοτελής απαγόρευση (για τη σεξουαλική παρενόχληση και τη βία), αποσυνδεδεμένη από την έννοια των διακρίσεων στην αγορά εργασίας (π.χ. λόγω φύλου)
- Ενισχύονται οι υποχρεώσεις των εργοδοτών για την πρόληψη και αντιμετώπιση της βίας και της παρενόχλησης. Ειδικότερα εισάγονται:
- η υποχρέωση ενημέρωσης των εργαζομένων και των εκπροσώπων τους για τους κινδύνους και τα μέτρα για την καταπολέμηση της βίας και της παρενόχλησης στην εργασία συμπεριλαμβανομένης και της σεξουαλικής παρενόχλησης.
- η υποχρέωση κατάρτισης προγράμματος προληπτικής δράσης λαμβάνοντας υπόψη μεταξύ άλλων και ψυχοκοινωνικούς κινδύνους, η υποχρέωση αξιολόγησης των ψυχοκοινωνικών κινδύνων, των κινδύνων βίας και παρενόχλησης συμπεριλαμβανομένης και της σεξουαλικής παρενόχλησης και η υποχρέωση λήψης μέτρων για πρόληψη, έλεγχο και περιορισμό αυτών.
- η υποχρέωση κατάρτισης πολιτικών εντός των επιχειρήσεων που απασχολούν πάνω από 20 άτομα για την καταπολέμηση της βίας και της παρενόχλησης, ο ορισμός προσώπου αναφοράς («συνδέσμου») για την παροχή συμβουλών και η υιοθέτηση πολιτικών εντός των επιχειρήσεων που απασχολούν πάνω από 20 άτομα για την διαχείριση εσωτερικών καταγγελιών για περιστατικά βίας και παρενόχλησης. Οι δε ως άνω Πολιτικές αποτελούν αντικείμενο συλλογικών διαπραγματεύσεων και περιεχόμενο είτε Κανονισμών Εργασίας και υποχρεωτικά για θέματα πειθαρχικά στο πλάισιο καταγγελιών για περιστατικά βίας ή παρενόχλησης στην εργασία είτε Επιχειρησιακών ΣΣΕ.
- Ενισχύονται οι αρμοδιότητες του ιατρού εργασίας, ο οποίος συμβουλεύει μεταξύ άλλων και για την φυσιολογία και ψυχολογία της εργασίας, την πρόληψη της βίας και της παρενόχλησης συμπεριλαμβανομένης και της σεξουαλικής παρενόχλησης, καθώς και για την ένταξη ή επανένταξη ατόμων που υφίστανται διακρίσεις ή θυμάτων βίας και παρενόχλησης συμπεριλαμβανομένης και της σεξουαλικής παρενόχλησης. Επίσης ενημερώνει τους εργαζομένους για τους κινδύνους της βίας και της παρενόχλησης στην εργασία συμπεριλαμβανομένης και της σεξουαλικής παρενόχλησης και για τους τρόπους πρόληψης αυτών αλλά και παρέχει επείγουσα θεραπεία και σε περίπτωση περιστατικού βίας
- Προβλέπεται άμεση προστασία των θιγομένων εργαζομένων μεταξύ άλλων με:
- την υποβολή καταγγελίας εντός της επιχείρησης κατά την Πολιτική του άρθρου 10,
- την υποχρέωση λήψης από τον εργοδότη των απαραίτητων πρόσφορων και ανάλογων μέτρων σε βάρος του καταγγελόμενου εργαζομένου όπως την σύσταση συμμόρφωσης, την αλλαγή θέσης, ωραρίου, τόπου ή τρόπου παροχής εργασίας ή καταγγελία της σχέσης απασχόλησης ή συνεργασίας,
- το δικαίωμα αποχώρησης του θιγόμενου για εύλογο χρόνο από την εργασία,
- την απαγόρευση αντιποίνων δηλαδή την απαγόρευση καταγγελίας εφόσον συνιστά εκδικητική συμπεριφορά ή αντίμετρο,
- την αντιστροφή του βάρους της απόδειξης υπέρ του θιγόμενου,
- την επιβολή από την Επιθεώρηση Εργασίας διοικητικών κυρώσεων σε βάρος του εργοδότη ανάλογα με την παράβαση ύστερα από προηγούμενη πρόσκληση για παροχή εξηγήσεων ή ακόμα και
- με την εντολή από την Επιθεώρηση Εργασίας για λήψη προσωρινών μέτρων από τον εργοδότη, εφόσον πιθανολογείται επικείμενος κίνδυνος του εργαζομένου όπως απομάκρυνση από το χώρο εργασίας ή μετακίνηση ενός από τα δύο μέρη, αλλαγή βαρδιών, απασχόληση του καταγγελόμενου με τηλεργασία.
- Εισάγονται ειδικές προβλέψεις στη διαδικασία ενώπιον του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας (ΣΕΠΕ):
- για την κατά προτεραιότητα διερεύνηση καταγγελιών για βία και σεξουαλική παρενόχληση στους χώρους εργασίας, με διεξαγωγή της έρευνας από Επιθεωρητή ανώτερης βαθμίδας και εχέγγυα προστασίας της ιδιωτικότητας των εμπλεκομένων.
- Συστήνεται επίσης Αυτοτελές Τμήμα υπό τον Γενικό Επιθεωρητή για την παρακολούθηση των σχετικών καταγγελιών και την παροχή συμβουλών στους Επιθεωρητές.
- Διευρύνονται τα κριτήρια απονομής του «Σήματος Ισότητας» στις επιχειρήσεις που διακρίνονται για την εφαρμογή πολιτικών για την πρόληψη και καταπολέμηση της βίας και της παρενόχλησης, συμπεριλαμβανομένων των κινδύνων βίας και παρενόχλησης.